Đảng Nhân dân cách mạng Lào - Người tổ chức và lãnh đạo mọi thắng lợi của cách mạng Lào

(Bqp.vn) - Ngày 22/3/1955, đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn lịch sử, Đảng Nhân dân Lào (sau được đổi tên là Đảng Nhân dân cách mạng Lào) được thành lập. Từ đó đến nay, trải qua 60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Đảng Nhân dân cách mạng Lào không chỉ là đội tiên phong của nhân dân các bộ tộc Lào, mà còn là người tổ chức và lãnh đạo mọi thắng lợi của cách mạng Lào.

Một góc Thủ đô Viêng-chăn, Lào hôm nay. (ảnh: vov)

Ngay sau khi ra đời, dưới sự lãnh đạo của tập thể Ban Chấp hành Trung ương Đảng đứng đầu là Tổng Bí thư Cay-xỏn Phôm-vi-hản, nhân dân Lào đã tiến hành đấu tranh đòi thi hành Hiệp định Giơ-ne-vơ, bảo vệ hai tỉnh tập kết và phát triển lực lượng. Tháng 8/1955, Đảng Nhân dân Lào ra Nghị quyết về tình hình và nhiệm vụ mới, chủ trương: “Động viên toàn dân kết hợp nổi dậy đấu tranh đánh bại bọn xâm lược Mỹ và tay sai làm cho nước Lào trở thành nước hòa bình, trung lập, độc lập, dân chủ, thống nhất và thịnh vượng, đưa cách mạng Lào tiến lên một cách vững chắc” [1].

Song song với lãnh đạo nhân dân các bộ tộc Lào tiến hành cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, công tác xây dựng Đảng luôn được Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Lào chú trọng. Với chủ trương tập trung sức mạnh toàn dân cho cuộc kháng chiến, Đảng Nhân dân Lào đã lựa chọn những phần tử ưu tú nhất trong các tổ chức quần chúng tổ chức kết nạp vào Đảng. Tất cả đảng viên đứng trong hàng ngũ của Đảng luôn trung thành tuyệt đối với mục tiêu, lý tưởng của Đảng, hết mình phấn đấu vì sự nghiệp cách mạng của dân tộc, vì cuộc sống tự do, yên bình của nhân dân. Từ chủ trương đúng đắn mà Đảng Nhân dân Lào, đến năm 1957, số đảng viên của Đảng Nhân dân Lào là 1.500 đảng viên, sinh hoạt trong 578 chi bộ. Hệ thống tổ chức của Đảng hình thành ở khắp 12 tỉnh trong cả nước. Ở mọi nơi, đảng viên luôn là lá cờ đầu, là những tấm gương điển hình trong đấu tranh với địch, giữ đất, giành dân, đưa phong trào cách mạng ở các địa phương phát triển.

Do phát huy được sức mạnh tổng hợp của toàn dân, tranh thủ được sự ủng hộ, giúp đỡ của bè bạn quốc tế, đặc biệt là của nhân dân Việt Nam, Đảng Nhân dân Lào đã đưa cách mạng Lào tiến lên một cách vững chắc. Chiến thắng trong Chiến dịch giải phóng Sầm Nưa (9/1960), Cánh đồng Chum - Xiêng Khoảng (1/1961), Nậm Thà (1962), Đường số 8, Đường số 12 (1963), Nậm Bạc (1968), Cánh đồng Chum - Xiêng Khoảng (1964, 1969, 1970), Đường 9 - Nam Lào (1971)... là những minh chứng sống động về đường lối lãnh đạo đúng đắn của Đảng Nhân dân Lào trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Giữa lúc cuộc đấu tranh của nhân dân Lào giành những thắng lợi quan trọng, ngày 3/2/1972, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ hai Đảng Nhân dân Lào khai mạc tại Viêng Xay (Hủa Phăn). Đại hội quyết định đổi tên Đảng Nhân dân Lào thành Đảng Nhân dân cách mạng (NDCM) Lào. Thành công của Đại hội đã cổ vũ mạnh mẽ nhân dân ba nước Đông Dương tiến lên giành những thắng lợi cuối cùng.

Đối với cách mạng Lào, triển khai Nghị quyết Đại hội, toàn thể nhân dân Lào trên dưới một lòng đoàn kết bên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, kiên quyết đứng lên đấu tranh mạnh mẽ, trực diện với địch. Trong năm 1972, quân dân Hạ Lào liên tiếp đánh bại cuộc hành quân “Xỏn Xây”, “Phạ Ngừm” và “Xỉng Đâm” của địch. Từ 10/8 - 15/11/1972, quân dân Thượng Lào đánh bại hai đợt tấn công của hàng chục tiểu toàn bộ binh được không lực Hòa Kỳ yểm trợ vào khu vực Cánh đồng Chum - Xiêng Khoảng... Thắng lợi của nhân dân Lào cùng với thắng lợi của nhân dân Việt Nam trong Chiến dịch Điện Biên Phủ trên không (12/1972), không còn con đường nào khác, đế quốc Mỹ buộc phải ký Hiệp định Pa-ri (1/1973) về Việt Nam và Hiệp định Viêng Chăn (2/1973) về Lào.

Mùa Xuân 1975, sau thắng lợi của cách mạng Cam-pu-chia và Việt Nam, Đảng NDCM Lào đã lãnh đạo toàn dân đứng lên đấu tranh bằng “ba đòn chiến lược” và “mũi đấu tranh pháp lý”, giành chính quyền về tay nhân dân. Từ ngày 1 - 2/12/1975, Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc Lào diễn ra tại Thủ đô Viêng-chăn. Đại hội chấp nhận việc thoái vị của nhà vua, quyết định giải thể Chính phủ liên hiệp lâm thời và Hội đồng quốc gia chính trị liên hiệp, tuyên bố xóa bỏ chế độ quân chủ, thành lập chế độ Cộng hòa dân chủ nhân dân. Đến đây, Đảng NDCM Lào hoàn thành sứ mệnh vô cùng khó khăn gian khổ nhưng cũng đầy vinh quang của mình, đó là: Lãnh đạo toàn thể dân tộc Lào thực hiện thắng lợi cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, đưa cả nước tiến lên chủ nghĩa xã hội.

Chiến tranh kết thúc, đất nước Lào đứng trước nhiều khó khăn, thử thách. Hậu quả của chiến tranh để lại vô cùng nặng nề; thêm vào đó, các thế lực thù địch, phản động luôn ráo riết tiến hành những hành động chống phá sự nghiệp dựng xây đất nước. Trong hoàn cảnh đó, Đảng NDCM Lào đã khéo léo lãnh đạo con thuyền cách mạng vượt qua sóng gió. Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 3 (khóa II, 1976), Đảng NDCM Lào đã đề ra phương hướng, nhiệm vụ của cách mạng Lào là: “Tăng cường đoàn kết toàn dân, đoàn kết các dân tộc trên cơ sở công nông liên minh dưới sự lãnh đạo của Đảng, phát huy khí thế cách mạng tiến công, ra sức tăng cường lực lượng cách mạng về mọi mặt; ra sức củng cố chính quyền cách mạng vững mạnh; bảo vệ vững chắc Tổ quốc, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, đánh bại mọi âm mưu phản kích của kẻ thù; ra sức ổn định và không ngừng cải thiện đời sống mọi mặt của nhân dân ngày một tốt hơn... Cải tạo và xây dựng cơ sở mọi mặt để từng bước tiến lên chủ nghĩa xã hội một cách vững chắc, không qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa, xây dựng một nước Lào hòa bình, độc lập, dân chủ, thống nhất và chủ nghĩa xã hội, góp phần bảo vệ hệ thống xã hội chủ nghĩa, góp phần thúc đẩy phong trào giải phóng dân tộc và dân chủ, góp phần bảo vệ hòa bình ở Đông Dương, Đông Nam Á và thế giới...”.

Với quan điểm nhanh chóng khắc phục tình trạng thiếu hụt lương thực và nâng cao đời sống của nhân dân. Năm 1981, Đảng NDCM Lào lãnh đạo đất nước thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1981 - 1985), tập trung đầu tư ngân sách cho các công trình trọng điểm vừa và nhỏ, phù hợp với điều kiện tự nhiên và xã hội Lào. Thành công trong kế hoạch 5 năm lần thứ nhất của kinh tế Lào là tiền đề quan trọng để đưa đất nước bước vào một giai đoạn phát triển mới.

Ngày 13/11/1986, Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IV [2] Đảng NDCM Lào chính thức khai mạc tại Thủ đô Viêng-chăn. Đại hội đề ra đường lối đổi mới trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trên lĩnh vực kinh tế, chuyển đổi nền kinh tế sang kinh tế thị trường, đẩy mạnh sản xuất hàng hóa. Để đảm bảo cho các phương hướng, nhiệm vụ hoàn thành một cách thắng lợi, Đại hội đề ra nhiệm vụ công tác xây dựng Đảng là: “Tăng cường củng cố các tổ chức lãnh đạo và quản lý, nâng cao sức chiến đấu của tổ chức cơ sở, cải tiến công tác cán bộ, phát huy vai trò tiên phong gương mẫu của đảng viên, xây dựng tác phong làm việc mới, giữ vững các nguyên tắc tổ chức và tiến hành sinh hoạt Đảng một cách nghiêm túc, tăng cường mạnh mẽ công tác tư tưởng nhằm tiếp thu nhận thức mới và tư duy mới” [3].

Tiếp tục đường lối đổi mới toàn diện đất nước do Đại hội Đảng IV đề ra, tại Đại hội Đảng VIII (3/2006), Đảng NDCM Lào đã đề ra mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2020 của nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào là: “Xây dựng vững chắc hệ thống chính trị dân chủ nhân dân, trong đó Đảng là hạt nhân lãnh đạo, giữ vững ổn định chính trị, an ninh trật tự an toàn xã hội; đưa đất nước thoát khỏi tình trạng kém phát triển; kinh tế phát triển dựa trên sự phát triển nông nghiệp vững chắc và lấy phát triển công nghiệp làm cơ sở, tạo tiền đề cho công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, tạo chuyển biến cơ bản về chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực; phát triển nhịp nhàng các thành phần kinh tế, trong đó thành phần kinh tế Nhà nước và kinh tế tập thể được củng cố và phát triển vững mạnh. GDP tăng gấp 3 lần năm 2000; chủ động mở rộng hợp tác quốc tế”.

Từ sự lãnh đạo sáng suốt của Ban Chấp hành Trung ương, các Nghị quyết, chủ trương của Đảng NDCM Lào dần đi vào cuộc sống và nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của nhân dân. Từ năm 1986 đến nay, nhịp độ phát triển kinh tế của Lào tăng trưởng liên tục. Trong những năm 1986 - 1990, GDP trung bình tăng 4,8%, giai đoạn từ 1991 - 1995 tăng trung bình 6,4%, giai đoạn 1996 - 2000 trung bình tăng 6,2% và giai đoạn 2001 - 2005 tăng trung bình 6,2%. Tăng trưởng GDP năm 2007 đạt 8%, năm 2008 đạt 7,9%. Thu nhập bình quân đầu người tăng dần, năm 2000 đạt 298 USD/người/năm; năm 2006 đạt 546 USD/người/năm, năm 2007 đạt 678USD/người/năm, năm 2008 đạt 841USD/người/năm. Trong 6 tháng đầu năm 2010, dù chịu tác động của khủng hoảng kinh tế nhưng GDP của Lào vẫn đạt mức tăng trưởng 7,6%. GDP năm 2013 là 8,3% và con số này tiếp tục tăng trưởng trong năm 2014 và năm 2015.

Cùng với đó, quan hệ đối ngoại của Lào không ngừng được mở rộng. Đảng NDCM Lào đã thực hiện thành công đường lối đối ngoại hòa bình, độc lập, hữu nghị và hợp tác; đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ; sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy của tất cả các nước nhằm bảo đảm lợi ích chung và lợi ích riêng của mỗi bên, nhờ đó, vị thế và uy tín của Lào ngày càng được nâng cao trên trường quốc tế.

Có thể nói, trải qua chặng đường 60 năm lịch sử, Đảng NDCM Lào đã thực sử trở thanh người tổ chức và lãnh đạo mọi thắng lợi của cách mạng Lào. Qua thực tiễn lãnh đạo sự nghiệp cách mạng, Đảng NDCM Lào không ngừng lớn mạnh. Từ một Đảng nhỏ bé trong những ngày đầu thành lập, đến Đại hội VIII (2006), số lượng đảng viên Đảng NDCM Lào có gần 148.600 đảng viên; Đại hội Đảng IX (2011) con số này là hơn 191.700 đảng viên. Đó là minh chứng rõ nét nhất về sự trưởng thành và phát triển vượt bậc của Đảng NDCM Lào trong giai đoạn cách mạng mới.

Là người đồng chí, người bạn thủy chung son sắt của Đảng NDCM Lào, Đảng Cộng sản và toàn thể dân tộc Việt Nam vui vừng trước những thành tựu vẻ vang của Đảng NDCM Lào đã giành được trong 60 năm qua. Trong giai đoạn cách mạng mới, trước những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới và khu vực, phát huy mối quan hệ đặc biệt truyền thống, Đảng Cộng sản và nhân dân Việt Nam nguyện mang hết sức mình vun đắp cho mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững, xứng đáng với nền móng vững chắc mà Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Cay-xỏn Phôm-vi-hản cùng các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước dày công gây dựng, vun đắp, qua đó góp phần tích cực vào hòa bình, ổn định, phát triển ở khu vực và trên thế giới.

[1] - Ban chỉ đạo lý luận và thực tiễn Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào: Lịch sử Đảng Nhân dân cách mạng Lào, Nxb CTQG, Hà Nội. 2005, tr. 99.

[2] - Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IV gồm 60 Ủy viên, gồm 51 Ủy viên chính thức và 9 Ủy viên dự khuyết. Trong Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ nhất Khóa IV, đồng chí Cay-xỏn Phôm-vi-hẳn tiếp tục được bầu làm Tổng Bí thư của Đảng.

[3] - Ban chỉ đạo lý luận và thực tiễn Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào: Lịch sử Đảng Nhân dân cách mạng Lào, Nxb CTQG, Hà Nội. 2005, tr. 231 - 232.

Ths Lê Văn Phong, Viện Lịch sử quân sự Việt Nam