Hội thảo xây dựng dự án chính sách Pháp lệnh Khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh

(Bqp.vn) - Sáng 18/6, tại Hà Nội, Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam, Binh chủng Công binh tổ chức Hội thảo xây dựng dự án chính sách Pháp lệnh Khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh. Thiếu tướng Trần Trung Hòa, Tư lệnh Binh chủng Công binh chủ trì hội thảo. Tham dự hội thảo có đại biểu các cơ quan chức năng trong và ngoài Quân đội.

Thiếu tướng Trần Trung Hòa chủ trì hội thảo.

Báo cáo tại hội thảo cho thấy, tình hình ô nhiễm bom mìn vật nổ tại Việt Nam vẫn còn nặng nề, phức tạp. Trên cả nước còn khoảng 5,6 triệu héc-ta bị ô nhiễm, chiếm 17,71% diện tích đất tự nhiên; chủng loại bom mìn vật nổ đa dạng, biến động phức tạp, liên tục phát hiện bom mìn vật nổ và xảy ra các vụ tai nạn bom mìn vật nổ ở nhiều địa phương, cả ở thành phố lớn và các khu vực đông dân cư, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân và phát triển kinh tế - xã hội.

Công tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh đã đạt nhiều kết quả quan trọng. Cụ thể là 15 năm qua, đã khảo sát, rà phá làm sạch được khoảng 500 nghìn héc-ta đất; giảm thiểu các vụ tai nạn bom mìn vật nổ trên phạm vi toàn quốc, hạn chế thiệt hại về người và tài sản; nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng phòng tránh cho nhân dân, trách nhiệm của cộng đồng chung tay khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh.

Trong những năm qua, Nhà nước, Bộ Quốc phòng thường xuyên quan tâm chỉ đạo tổ chức hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh thông qua thể chế, chính sách, pháp luật như: Ban hành và triển khai Chương trình quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn vật nổ sau chiến tranh giai đoạn 2010 - 2025; Chính phủ ban hành Nghị định số 18/2019/NĐ-CP ngày 01/02/2019 về quản lý và thực hiện hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn vật nổ sau chiến tranh; Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 16/2024/QĐ-TTg về chế độ bồi dưỡng đối với các đối tượng hưởng lương, phụ cấp từ ngân sách nhà nước trực tiếp thực hiện nhiệm vụ khảo sát, rà phá bom mìn vật nổ sau chiến tranh; Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 01/6/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường thực hiện các giải pháp cấp bách nhằm ngăn chặn và giảm thiểu tai nạn bom mìn vật nổ còn sót lại sau chiến tranh; Thông tư 59/2002/TT-BQP ngày 30/8/2022 của Bộ Quốc phòng ban hành Quy chuẩn QCVN 01:2022/BQP, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về rà phá bom mìn vật nổ... Pháp luật về khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh trong những năm qua được từng bước hoàn thiện, tạo cơ sở pháp lý để quản lý, nâng cao hiệu quả thực hiện hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh.

Tuy nhiên quá trình triển khai thực hiện Nghị định số 18/2019/NĐ-CP, văn bản quy phạm pháp luật liên quan và trên thực tế còn bộc lộ rõ các hạn chế, bất cập như: Hệ thống pháp luật khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh chưa hoàn thiện, thiếu thống nhất còn nhiều khoảng trống pháp lý; hệ thống quản lý, điều phối, tổ chức thực hiện khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh trên cả nước chưa đồng bộ; việc huy động, quản lý, sử dụng nguồn lực cho hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn còn hạn chế; chế độ, chính sách đối với người dân bị ảnh hưởng và các lực lượng thực hiện nhiệm vụ khắc phục hậu quả bom mìn chưa đầy đủ.

Để giải quyết các vướng mắc, bất cập, tạo tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, cần thiết phải xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực pháp lý cao.

Tháng 9/2023, Bộ Quốc phòng đã có Báo cáo tổng kết thi hành pháp luật khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh giai đoạn 2006 - 2022, chỉ ra các hạn chế, vướng mắc, bất cập trong hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh; trong đó thể chế, quy định của pháp luật về lĩnh vực này còn khoảng trống, thiếu đồng bộ, thống nhất. Việc lập hồ sơ chính sách xây dựng dự án Pháp lệnh dựa trên cơ sở ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ: Đồng ý với đề nghị của Bộ Quốc phòng và giao Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp và các cơ quan liên quan lập đề nghị xây dựng dự án Pháp lệnh Khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh theo quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật trình Chính phủ xem xét, quyết định.

Khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh là hoạt động có tính chất đặc thù, liên quan, tác động trực tiếp đến nhiều đối tượng trong xã hội; phạm vi hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh ở Việt Nam cần thiết phải mở rộng, phát triển và quốc tế hóa. Do vậy, cần nghiên cứu, đánh giá chặt chẽ, xây dựng cơ chế, chính sách, vừa giải quyết yêu cầu thực tiễn, vừa bảo đảm yêu cầu điều chỉnh hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn trong những năm tiếp theo.

Quang cảnh hội thảo.

Tại hội thảo, các đại biểu, chuyên gia đã trao đổi, phân tích, đề xuất và định hướng các vấn đề trọng tâm, làm cơ sở xây dựng và hoàn chỉnh hồ sơ chính sách Pháp lệnh, tập trung làm rõ: Sự cần thiết xây dựng dự án Pháp lệnh; các nội dung chính sách dự kiến về tăng cường hiệu quả quản lý hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh; bảo vệ người dân trước nguy cơ, tác động của ô nhiễm bom mìn vật nổ; nguồn lực, chính sách bảo đảm thực hiện khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh và hỗ trợ nạn nhân bom mìn vật nổ.

Trên cơ sở các ý kiến tại hội thảo, Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo xây dựng Pháp lệnh tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu, hoàn chỉnh hồ sơ chính sách bảo đảm chất lượng, theo đúng tiến độ xác định.

Nguyên Hải