Chia sẻ kinh nghiệm về thanh toán chi phí y tế hiện đại

(Bqp.vn) - Hội thảo thực trạng, thách thức và giải pháp phát triển hệ thống thanh toán DRG (thanh toán chi phí khám chữa bệnh theo nhóm chẩn đoán liên quan) tại Việt Nam do Bộ Y tế, Ngân hàng Thế giới phối hợp tổ chức ngày 9/10 tại Hà Nội với sự tham dự của nhiều chuyên gia trong nước, quốc tế.

Tại hội thảo, các đại biểu chia sẻ nhiều thông tin về tầm quan trọng, những việc cần triển khai; kinh nghiệm quốc tế về phương thức cũng như các điều kiện xây dựng hệ thống phương thức thanh toán theo nhóm chẩn đoán liên quan… Theo PGS, TS Phạm Lê Tuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế: Tài chính y tế đang đổi mới theo hướng nâng cao công bằng, hiệu quả. Vì vậy, việc áp dụng từng bước, chuyển dần sang phương thức chi trả tiên tiến, cập nhật - chi trả theo nhóm chẩn đoán liên quan là một chính sách ưu tiên của Việt Nam. Bộ Y tế đang bước đầu áp dụng phương thức này tại Bệnh viện huyện Ba Vì (Hà Nội), tiến tới xây dựng hệ thống thanh toán dựa trên phương thức DRG cho các dịch vụ nội trú cấp tỉnh, dần thay thế phương thức thu phí dịch vụ với sự hỗ trợ của các chuyên gia Thái Lan. Các ý kiến đóng góp tại hội thảo là cơ sở quan trọng để Bộ Y tế triển khai rộng phương thức chi trả mới.

Phương thức thanh toán chi phí khám chữa bệnh có vai trò kết nối giữa tài chính y tế và cung ứng dịch vụ y tế, chức năng chính là kiểm soát chi phí, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế bằng việc tạo ra các cơ chế khuyến khích phù hợp. Theo Ngân hàng Thế giới, phương thức chi trả dịch vụ y tế là 1 trong 5 công cụ điều hành trong cải cách hệ thống y tế nhằm nâng cao hiệu quả và tính công bằng. Tại Việt Nam hiện đang triển khai 3 phương pháp chi trả dịch vụ y tế: Theo phí dịch vụ, theo định xuất và theo nhóm chẩn đoán liên quan (DRG), trong đó thanh toán theo chi phí dịch vụ là chủ yếu. Với phương thức thanh toán theo phí dịch vụ, việc kiểm soát chi phí rất khó khăn, nhất là khi các bệnh viện thực hiện tự chủ; dễ dẫn đến hệ quả là mất cân đối thu - chi, cơ quan bảo hiểm y tế không kiểm soát được chi phí và lãng phí nguồn lực. Phương thức thanh toán theo định xuất cũng được thực hiện rộng rãi ở tuyến huyện, bước đầu đã thu được kết quả nhất định, tạo sự chủ động cho các bệnh viện trong điều hành kinh phí, nâng cao trách nhiệm của các bên liên quan trong quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn kinh phí bảo hiểm y tế. Tuy nhiên, phương thức này cũng gặp nhiều bất cập về thiết kế, triển khai thực hiện... Bộ Y tế đang phối hợp với Bảo hiểm xã hội Việt Nam với sự giúp đỡ của các chuyên gia quốc tế xây dựng phương thức chi trả mới nhằm giải quyết hiệu quả các bất cập. Bà Keiko Inoue, đại diện Ngân hàng Thế giới cho rằng, Việt Nam nên có bước chuyển đổi phù hợp trong phương thức thanh toán y tế nhằm tăng tối đa thành công, giảm thiểu rủi ro. Từ kinh nghiệm của nhiều nước, trong đó có Thái Lan, Việt Nam có thể chuyển đổi phương thức thanh toán theo nhóm chẩn đoán liên quan mà không làm ảnh hưởng tới tình hình tài chính của các cơ sở y tế cũng như phương án chăm sóc y tế.

Theo đại diện Ngân hàng Thế giới, Việt Nam đã tạo được một số nền tảng quan trọng, vững chắc cho quá trình chuyển đổi sang phương thức thanh toán theo nhóm chẩn đoán liên quan. Sự kết hợp cơ sở dữ liệu thanh toán bảo hiểm y tế điện tử, chính sách chuẩn hóa thông tin tại các cơ sở y tế… cho thấy Việt Nam có công nghệ thông tin, hạ tầng dữ liệu cần thiết để thực hiện bước chuyển đổi mạnh mẽ trong phương thức thanh toán. Tại cuộc họp về phát triển phương thức thanh toán theo nhóm chẩn đoán liên quan của Đông Nam Á do Việt Nam đăng cai tổ chức mới đây đã thông qua đề nghị thành lập mạng lưới khu vực về hợp tác phát triển phương thức thanh toán theo nhóm chẩn đoán liên quan. Ngân hàng Thế giới đã cam kết hỗ trợ mạng lưới cấp khu vực này; đồng thời hỗ trợ Việt Nam tiếp tục thực hiện cải cách hướng tới phương thức thanh toán theo nhóm chẩn đoán liên quan, trong đó Ngân hàng Thế giới hỗ trợ Bộ Y tế, Bảo hiểm xã hội Việt Nam mô phỏng tác động của cơ chế chi trả theo phương thức thanh toán mới.

Hồng Hải